Tandır Ekmeği

Anadolu'nun en bereketli topraklarının olduğu bereketli Hilal, Mezopotamya'nın en başat ürünüdür; buğday! Buğday'dan yapılan en önemli ürün de  ekmektir. Emeği, alın terini, sofradaki yemeği temsil eder. Güneydoğu'da kalabalık aileler arasında ekmek ile beslenme alışkanlığı yüksek olduğundan en çok tüketilen ürünlerin başında gelir. Hayatını tarım yaparak kazanan yöre insanı ekmeği de kendisi üretmektedir. Tarladan gelen buğday Değirmenler'e götürülür kepeğinden ayrılarak una dönüştürülür. Kepek kıymetlidir bizim buralarda, atılmaz. Ekmek yaparken biraz un, biraz kepek, su, maya ve tuz İle yoğrulan hamur, elle şekillendirilir. Mayalanmaya bırakılır,dinlendirilir. Bu esnada ekmeği pişirmek için, tandır yakılarak  ateşinin kor olması beklenir.

 Beklerken hamur mayalanıp, olgunlaşır. Tandır istenilen sıcaklığa vardığında da mayalanmış hamur, tekrar şekillendirilerek  yüzeyine yumurta sürülür ve  tandırın sıcak duvarına elle tek tek vurulur. 

Tandırın kapağı kapatılır ve ekmek pişmeye bırakılır.  Yaklaşık 20-25 dakika sonra pişen ekmek, tandır duvarından kolayca ayrılacağından  tandırın içinden toplanır. 

Aynı işlem hamur bitene kadar tekrar edilir. 10 kişilik bir aile ortalama  25 kg undan her üç günde bir böyle ekmek yapar Mardin'de. Yapılan ekmek hem daha ekonomik hem daha lezzetli olmaktadır. Tandır ekmeği yapımı aslında oldukça zordur. Sıcaklığı ayarlamak, o sıcaklıkta elini hamurla beraber tandıra sokmak gerçekten ustalık gerektirir. Tandır çok sıcak olduğundan yaz aylarında ekmek yapma işi genelde ya sabah çok erken saatte yada akşam güneş battıktan sonra yapılır. 

Bize tandır ekmeklerimizi Ayşe yapıyor. Ayşe kırkbeş yaşında ve dokuz çocuğu var.  O hayatı hep zor tarafından yaşayanlardan. Ailesi tarımla uğraştığından küçük yaştan beri geleneksel aile işçisi olarak çalışan Ayşe, yaklaşık bir yıldır  bizim mutfağımızda ve çok başarılı. Yeni şeyler öğrenmeyi seviyor. Ancak geleneksel kültüre dair bizim kendisinden öğrendiğimiz şeyler bizim ona öğrettiklerimizden çok daha  fazla. Onu en çok şaşırtan hayatının rutininde yaptığı  şeylerin bizim için ne kadar kıymet gördüğü...Mesela evinde çocuklarına her zaman  yaptığı ekmeğin bizim gözümüzde Ayşe'nin tandır ekmeği olarak değer kazanması ona hem özgüven sağlıyor hem de mutlu ediyor. Kentleşme ile birlikte geleneksel kültüre dair unutmayı tercih ettiğimiz bir çok değer aslında önem verildiğinde Ayşe ve onun gibi kadınlarla bizim kültürel zenginliğimiz olarak yaşayacaktır.

                        The fertile Crescent with the most fertile lands of Anatolia is the most dominant product of Mesopotamia is wheat. The most important product made from wheat is bread. It represents labor, sweat of forehead  and meal on the table . Among the crowded families in the Southeast, bread is one of the most consumed products because of its high eating habits. The locality that earns his life by farming also produces the bread themself. The wheat from the field is taken to the Mills and it is separated from its head and converted into flour.Dandruff is valuable in here, never throw . When making bread, the dough is kneaded with a little flour, a little bit of bran, water, yeast and salt . After the dough shape with hand. Leave to ferment, rest .In order to cook the bread at this time, it is expected that the fire will be burned for  the fire will be coal.. The dough grows and matures while you wait. When the tandır reaches the desired temperature, the fermented dough is reshaped and eggs are laid on the surface, and it is shot individually by hand on the hot wall of the tandır. The tandoor cap is closed and the bread is left to cook. After about 20-25 minutes, the baked bread is easily removed from the wall of the tandır and collected from the tandır. The same process is repeated until the dough is finished. A family of 10 makes an average of 25 kg of bread each three days in Mardin. Baked bread is both more economical and more delicious. Tandır ekmeği construction is actually quite difficult. It is really tricky to set the temperature, to put a tandır with the hand-made dough in that temperature. Since the tandır is very hot, making bread in summer usually takes place either very early in the morning or after the evening sun is over.

Ayşe makes us our tandır breads. She is forty-five years old and has nine children. That life is always living by hard times. Ayşe, who has been working as a traditional family worker since she was aged by agriculture, has been in our kitchen for about a year and she is very successful. She likes to learn new things. But the things we learn from the traditional culture are much more than we teach them. What she does most in her routine is the most precious things for us.For example, the bread that she always makes for your children at home is worthy of ours as a tandoori bread, which makes it both self-confident and happy. Many values that we prefer to forget about the traditional culture with urbanization will live as our cultural riches with women like Ayşe.