Topraktan gelen lezzet "Firik"

İlk kez firik pilavını tadan bir çok insandan aldığım tepki şuydu "bulgur pilavınız yanmış!" Aslında bulgur dedikleri şeyin bulgur değil firik olduğunu ve yanık tadının onun  kalitesi ile doğru orantılı olduğunu söyleyebilmek  için önce firiğin ne olduğunu ve nasıl yapıldığını anlatmamız gerektiğini düşünüyorum.

Bizim buralarda buğday olgunlaşıp, sararıp dalında kuruduktan sonra hasadının yapıldığı zaman haziran başıdır. Mayıs ayının başında olgunlaşan sertleşen buğday, haziran ayına kadar dalında bekletilerek güneşin etkisi ile sararıp kuruması sağlanır. Haziran ayının ilk haftasına başlayan hasat haziran sonuna kadar devam eder.

Firik bulguru, buğdayın olgunlaştıktan sonra  sararmaya başlamadan önce başaklarının henüz yeşilken toplanarak ateşte tütsülenmesi yöntemi ile elde edilen bulgur türüdür. Yeşil renkli olduğundan bilmeyenler için bulgur olduğu ilk bakışta tahmin edilemeyebilir.

Son yıllarda Anadolu mutfağından şehir mutfaklarına doğru yol alan firik,  artık talebi karşılamak için fabrikalarda  makine sistemleri ile buğdayın nemi alınarak kurutulup elde edilmektedir. Bu şekilde üretilen firiğin lezzeti ve doğallığı geleneksel yönetmeler İle hazırlanan firikle kıyaslanamaz bile!
Peki bizim için makbul olan şekli ile firiği biz nasıl yapıyoruz? Bizim sofralarımızdan eksik etmediğimiz firiğin yapılışı da oldukça zahmetli ve zordur. Mayıs ayında tarladaki buğday başaklarının taneleri olgunlaşır, sertleşir ve henüz tam kurumamıştır. Başak rengi yeşildir.  Bu dönemde buğday başakları köklerinden 10-15 santim üstünden kesilerek, desteler halinde toplanır. Sonra toprakta derin bir çukur açılır.

Başakları tutuşturmak için içine  kuru otlar ve çalılar konulduktan sonra  yeşil başaklar alta gelecek  şekilde bu otların arasına yerleştirilir ve üzerine tekrar kuru çalılar ve otlar ile kaplanarak yakılır. Neden toprakta yakılıyor da başka birşeyde değil diye sorarsanız? Tek söyleyeceğim; lezzeti topraktan gelen firiğin tadının başka bir şeyle özleşmeden yine toprakta üretilerek yalın kalabilmesi için olabildiğini söyleyebilirim.  Bu şekilde buğday taneleri ateşin etkisi ile közlenerek kurutulur. Bu şekilde kuruması sağlanan  başaklar ateşi söndükten sonra yakıldığı çukurdan alınır  ve soğumaya bırakılır. Ertesi gün serilen geniş bezler üzerinde desteler  halinde dövülerek tanelerin başaklardan ayrılması sağlanır ve elekten geçirilerek temizlenir ve “firik” dediğimiz yanık bulgur çeşidi ortaya çıkar.

Tütsülenmiş olan bu bulgurların yanık aromasını hafifletmek için genellikle yemeklerde normal bulgur ile karıştırılarak pişirilmektedir. Ancak biz bu yanık tadın firiğin  en özel hali olduğunu düşünüyoruz. Sade pilavı yapıldığı gibi et ve tavuk İle de harika oluyor firik.

Lezzetinin yanısıra B vitamini ve mineral açısından oldukça zengindir.Yüksek miktarda lif içeriyor ve sindirim sisteminin çalışmasını kolaylaştırıyor.
İçeriğinde bulununan B1 Vitamini nedeniyle bebek ve çocukların gelişimi için çok önemlidir.
Aynı zamanda glisemik indeksi düşüktür,  bu nedenle diyabet hastalının tüketmesi için uygundur.Yüksek demir oranına sahip olan firiğin lezzetini siz de  öğrendiğinizde vazgeçemeyeceğinizden eminim.

Most of people who eat firik for the first time,  reaction I got from was "this bulghur has burned !" In fact, I think that we need to tell you meal that you eat not bulghur its firik. Moreover the burn taste is directly proportional to its quality. so I think we need to explain what firik is and how it is done.Wheat is ripe in south Anatolia at the beginning of June turning yellow color. The hardened wheat that matures at the beginning of May is stored in the branch till June until it is yellowed and dried. The harvest which started in the first week of June continues until the end of June.

Firik bulghur is the kind of bulghur obtained by the method of collecting the wheat before the matured and begining to turn yellow and fumed on fire. It may be unpredictable at first sight that it is a bulghur for those who do not know it because it is green.

In recent years, the firik, which has traveled from Anatolian villages to the city kitchens, is now being dried by taking the humudity of wheat with machine systems in factories to meet the demand. The flavor and naturalness of the flavor produced in this way is incomparable to the book prepared by traditional directors!

How are we cook the firik? The structure of cooking firik which  we did not lack from our tables is also very troublesome and difficult. In May the grain of the wheat  of the field matures and hardens but not yet fully dried required. In this period, wheat ears are cut from their roots at 10-15 cm and gathered in bundles. Then a deep hole opens in the ground.

After putting dry grasses and shrubs to ignite the spikes, the green spikes are placed between these weeds in the way that the spikes will come and they are covered again with dry grasses and weeds. I think you ask why it is burned in the soil and not in anything else? I can say that the taste of the flavor coming from the soil can be produced so that it can be produced in the soil again and be lean without mingling with anything else. In this way, wheatgrass is dried by roasting with fire effect. In this way the dried spikes are removed from the burned pit after leaving the fire and left to cool. The next day, the large cloths are poured over the large cloths as a bundle to separate the beads from the heads and cleaned by passing through the sifter and a kind of burned bulgur which we call "firik" emerges. To smell the burned aroma of these smoked bulghur. it is usually cooked mixed with normal bulghur in meals. However, we think that this burned taste is the most special. It is also great with meat and chicken as it is made with pilaf.

Besides flavor, it is very rich in vitamin B and mineral. It contains high amount of fiber and makes digestive system work easier. Vitamin B1 is very important for the development of infants and children. At the same time, the glycemic index is low. Forthermore,it is suitable for people who have diabete,  to consume. I am sure we will not give up firik when you learn the flavor of high iron.